“Hoofdpijn wordt schertsenderwijs wel eens gedefinieerd als een tekort aan aspirine. Dit wat flauwe grapje maakt enerzijds duidelijk hoe algemeen voorkomend hoofdpijnklachten zijn en anderzijds hoe wijdverbreid het gebruik van pijnstillers door hoofdpijnpatiënten is. Volgens een Canadese studie lijdt 14 % van de bevolking aan migraine-achtige hoofdpijnen, daarnaast heeft 36 % chronische spanningshoofdpijn. Uit Amerikaanse studies kwam naar voren dat 14 % van de mannelijke en 27 % van de vrouwelijke bevolking leden aan zware hoofdpijnen, zodanig dat hun leven er ingrijpend door werd beïnvloed. Al met al vormt chronische hoofdpijn een aanzienlijk gezondheidsprobleem en voor veel mensen een ernstige belemmering in het dagelijks functioneren. Hoofdpijn is dan ook een van de meest frequente redenen waarom mensen medische hulp zoeken. In de chiropractische praktijk is hoofdpijn de belangrijkste klacht in naar schatting 15 % van de patiënten.”
Hoofdpijnen zijn er in soorten en de classificatie van de International Headache Society onderscheidt dan ook diverse categorieën, die weer worden onderverdeeld in meerdere typen. Een strikte scheiding van de verschillende typen is echter vaak niet mogelijk, ook al omdat patiënten soms meerdere hoofdpijntypen naast elkaar kunnen hebben. Bij de diagnose en behandeling dient allereerst onderscheid te worden gemaakt tussen zogenaamde primaire en secundaire hoofdpijnen. Primaire hoofdpijnen, die zo’n 90 % van alle hoofdpijnen vertegenwoordigen, zijn hoofdpijnen die niet worden veroorzaakt door een onderliggend ziekteproces. Hieronder vallen onder andere migraine, spanningshoofdpijn en clusterhoofdpijn. Alhoewel de pijn zeer hevig kan zijn bestaat er geen gevaar voor de patiënt. Secundaire hoofdpijnen daarentegen worden wel veroorzaakt door een onderliggende ziekteproces dat in voorkomende gevallen een ernstige bedreiging kan vormen voor de gezondheid van de patiënt. Het is voor de chiropractor daarom van belang van belang alert te zijn op eventuele waarschuwingssignalen. Indien er verdenking is van een onderliggend ziekteproces dient onverwijld verwezen te worden naar een medisch specialist voor nader onderzoek. Bij primaire hoofdpijnen is verwijzing naar een specialist en geavanceerd onderzoek met behulp van een MRI- scanner zelden gerechtvaardigd, alhoewel deze techniek desondanks veelvuldig worden toegepast, vaak op aandringen van de patiënt die er behoefte heeft om gerust gesteld te worden. In een recente Amerikaanse studie van hoofdpijnpatiënten werd een schatting gemaakt van slechts één positieve uitkomst per 11.200 scans.
De medische behandeling van primaire hoofdpijn is voornamelijk door middel van medicatie, gericht op het onderbreken van een hoofdpijnaanval of, in geval van chronische pijn, op het voorkomen ervan. Daarnaast slikken veel patiënten ook grote hoeveelheden pijnstillers op eigen initiatief. Bij chronische hoofdpijn bestaat dan ook het gevaar van langdurig en overmatig medicijngebruik. Op de gezondheidsrisico’s hiervan wordt de laatste tijd meer en meer gewezen, bijvoorbeeld in voorlichtingscampagnes van apotheken. Daarnaast kan het langdurig gebruik van pijnstillers oorzaak zijn van zogenaamde ‘rebound hoofdpijn’, waarbij de hoofdpijn optreedt als bijwerking van het medicijngebruik zelf. Gezien de nadelen van langdurig medicijngebruik kan een benadering zonder medicijnen de voorkeur verdienen. Dit geldt temeer daar de behandeling door middel van medicatie een typisch voorbeeld is van symptoom bestrijding dat aan de onderliggende oorzaak van de hoofdpijn niets toe of af doet, hoe welkom op zichzelf het onderbreken van een pijnaanval ook moge zijn.
De chiropractische behandeling van hoofdpijn en migraine is erop gericht om de normale bewegingsfunctie van de nekwervelkolom te herstellen, daardoor overbelasting en irritatie van structuren in de nek te verminderen en op die manier de klachten te doen verdwijnen. Daartoe staat de chiropractor een breed spectrum van behandelmethoden en technieken ter beschikking. Hoewel we indien nodig wervelmanipulaties uitvoeren, hebben we over het algemeen in onze praktijk een voorkeur voor zgn. zachte technieken. Van het ‘recht zetten’ van wervels is dus geen sprake. De behandeling kenmerkt zich in de eerste plaats door een functionele benadering. Klinische studies geven een succes van 70 % voor zowel spanningshoofdpijn als migraine. Chiropractie kan daarmee een aantrekkelijk medicijnvrij alternatief zijn in de behandeling van met name terugkerende of chronische hoofdpijnklachten. Clusterhoofdpijn lijkt geen deel uit te maken van spanningshoofdpijn-migraine continuüm. Een aanval daarvan kan veelal effectief worden gesmoord door het inademen van zuivere zuurstof.